در سالهای گذشته با توجه به تعداد زیاد شرکت های ارائه دهنده خدمات ارتباطی بویژه خدمات پهنای باند و ADSL در کشور در قالب مجوزهای ISP/ISDP یا PAP سازمان تنظیم مقررات رادیویی ایران(CRA.ir) به عنوان مرجع صدور پروانه های ارتباطی و مخابراتی در کشور، تصمیم به ساماندهی و تجمیع این تعداد زیاد از اپراتورها و ارائه دهندگان خدمات ارتباط ثابت(اعم از تلفن ثابت یا پهنای باند اینترنت) گرفت.
حاصل این کار ارائه دو نوع پروانه/مجوز به نام های پروانه ارائه خدمات ارتباطی ثابت که به سروکو((ServCo معروف است و پروانه/مجوز ایجاد و بهره برداری از شبکه ارتباطات ثابت که به اف سی پی(FCP=Fixed Communication Provider) معروف است، شد. در این نوشته سعی می شود که موضوع خدمات هرکدام از این پروانه های ارتباطی و مخابراتی و تفاوت های آنها برای شما توضیح داده شود. این کار به شما به عنوان یک کاربر خدمات ارتباطی کمک می کند که دید بهتری نسبت به قوانین و نحوه عملکرد شرکت های ارائه دهنده خدمات ارتباطی و مخابراتی در کشور داشته باشید.
پروانه ایجاد و بهره برداری از شبکه ارتباطات ثابت(FCP)
موضوع پروانه اف سی پی/FCP طبق تعریف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران به این شرح است: ارايه هرگونه خدمت ارتباطي و انتقال داده بر بستر شبکه موضوع پروانه مستقل از فناوري از قبيل خدمات دسترسي به اينترنت پرسرعت، دسترسي به شبكه ملي اطلاعات و خدمات مبتني بر آن؛ توزيع و فروش پهناي باند اينترنت و انتقال و شبکههاي اختصاصي، ارايه خدمات صوتي، تصويري، متني و دادهاي و انواع خدمات محتوايي و ارزش افزوده در چارچوب قوانين و مقررات جاري کشور.
در عمل در حال حاضر دارندگان این پروانه ها شرکت هایی بودند که پیش از این مجوزهای PAP، PSTN و ISDP را دریافت کرده بودند. مجوز PAP مجوزی بود که دارنده آن امکان ایجاد نقاط دسترسی برای خدمات پهنای باند/ADSL به کاربر نهایی را داشت در واقع این شرکت ها می توانستند در مراکز مخابراتی تجهیزات مربوطه را نصب کرده و به مصرف کنندگان نهایی سرویس دهند. مجوز PSTN هم مجوز ارائه خدمات تلفن ثابت بود. مجوز ISDP نیز مجوز توزیع پهنای باند اینترنت در کشور یا یک منطقه یا شهر از کشور بود که دارنده آن معمولا امکان و اجازه نصب تجهیزات مخابراتی را نداشت و تنها به توزیع و فروش اینترنت می پرداختند.، البته برخی از شرکت های PAP این مجوز را نیز داشتتند و با آن به فروش اینترنت ADSL می پرداختند. در مجوز جدید اف سی پی دارندگان این پروانه عملا همان شرکت های PAP هستند و یا ادغام شده شرکت های ISDP/PSTN و یا شرکت جدیدی که این شرکت ها و امکانات و تجهیزات آنها را تملک کرده است.
دارندگان پروانه ارائه خدمات ارتباطی ثابت(ServCo.)
موضوع پروانه و ارائه خدمات دارندگان مجوز سروکو طبق تعریف سازمان تنظیم مقررات ارايه هرگونه خدمت ارتباطي، انتقال داده و انواع خدمات محتوايي و ارزش افزوده به مشترک بر بستر شبکه موضوع پروانه اپراتور میزبان در چارچوب قوانين و مقررات جاري کشور است. ضمن اینکه دارنده این پروانه مجاز به ایجاد شبکه دسترسي و شبکه انتقال اعم از سیمی و بیسیم نميباشد و خدمات موضوع پروانه ميتواند ترابردپذير باشد. ترابردپذيري خدمت(Service Portability)، به اين معناست كه با جابجايي مكاني از طريق نقاط مختلف شبکه موضوع پروانه، امكان بهره برداري از خدمات مورد نظر براي مشترك امكانپذير باشد.
در عمل دارندگان پروانه سروکو شرکت های ISP یا ISDP بودند که با ادغام با یکدیگر و یا تملک یکدیگر شکل گرفتند و در چارچوب موضوع پروانه سروکو ارائه خدمات ارتباطی از نوع ADSL/Wireless می کنند.
تفاوت سروکو(ServCo.) و پروانه ایجاد و بهره برداری از شبکه ارتباطات ثابت(FCP)
همانطور که در تعریف و موضوع پروانه ها در بالا مشخص است دارندگان پروانه ایجاد و بهره برداری از شبکه ارتباطات ثابت/اف سی پی مجاز به ایجاد یک شبکه ارتباطی برای ارائه خدمات ارتباطی ثابت اعم از تلفن ثابت، ADSL یا وای فای و غیره می باشند و در مقابل دارندگان مجوز سروکو امکان ایجاد شبکه ارتباطی خاص خود را نیستند و باید بر بستر یک شبکه ارتباطی میزبان ارائه خدمات اینترنت پرسرعت یا تلفن ثابت و غیره را بدهند.
باید توجه داشت البته در عمل شرکت های اف سی پی در حال حاضر به دلیل مقرون به صرفه نبود و هزینه های بالای آن شبکه ارتباطی اختصاصی خود را ایجاد نکرده اند؛ ضمن اینکه شرکت مخابرات ایران این شبکه را طی سالیان طولانی ایجاد کرده است و در حال حاضر در بیشتر نقاط کشور پوشش دارد. البته برخی از دارندگان اف سی پی در نقاطی که هیچ نوع پوشش ارتباطی نیست سعی کرده اند که با استفاده از فناوری های وایرلس(Wireless) ارتباط این نقاط محروم را ایجاد کنند. اما این شرکت های اف سی پی(FCP) تجهیزات خود را در مراکز مخابراتی قرارداده و از آن برای ارائه خدمات اینترنت پرسرعت استفاده می کنند. در مقابل شرکت های دارنده مجوز سروکو تنها به توزیع این پهنای باند و اینترنت پرسرعت در سطح کشور و ارائه این خدمات به مصرف کنندگان نهایی می پردازند.
در کل دریک مقایسه ساده می توان گفت که شرکت های دارنده پروانه ایجاد و بهره برداری از شبکه ارتباطات ثابت(FCP) را به تولید کننده خدمات ارتباطی و شرکت های ارائه دهنده خدمات ارتباطی ثابت/سروکو(ServCo) را می توان به یک توزیع کننده و فروشنده این خدمات ارتباطی تشبیه کرد.
فهرست دارندگان پروانه های fcp و servco در سایت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران www.cra.ir آمده است. یادآور می شوم که پروانه ها و مجوزهای مربوط به ارتباطات سیار/موبایل و ارتباطات رادیویی و ماهواره ای مجزا هستند و ارائه دهندگان این خدمات نیز باید مجوزها/پروانه های مجزایی از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران دریافت کنند.
